Niasinamid veya diğer adıyla nikotinamid, suda çözünen B3 vitamininin (nikotinik asit, niasin) amid formudur ve doğal olarak et, yumurta, meyveler, kök sebzeleri, mantar, maya, yer fıstığı ve tohumlarda bulunur. Niasinamid, hücre içindeki birçok metabolik reaksiyonda görevlidir. Hücrelerin normal çalışmasına, enerji üretimine, kalp sağlığının korunmasına, hipertansiyon ve diyabetin önlenmesine yardımcı olur. Vücutta B3 vitamini eksikliği, Pellagra adı verilen bir hastalığa neden olur.
Cildin, vücudu zararlı dış etkenlerden korumak ve vücuttan su kaybını önlemek için bariyer görevi ve vücut sıcaklığını sabit tutmak için termoregülasyon görevi bulunmaktadır. Yetersiz beslenme, enfeksiyonlar, yaralar ve bazı zararlı kimyasallarla temas gibi durumlarda, vücudun bağışıklık sisteminde anormallikler ve aşırı inflamatuar yanıt oluşabilir, çeşitli cilt hastalıkları, cildin yaşlanması ve cilt kanseri gibi sorunlar ortaya çıkabilir.
UV radyasyonu, zararlı kimyasallara maruz kalma gibi dış etkenler veya metabolik fonksiyon bozukluğu nedeniyle hücrelerin antioksidan kapasitesini aşan reaktif oksijen türleri (ROS) ve serbest radikaller, hücrelerde oksidatif hasara neden olur. ROS, çeşitli deri hastalıklarının ve cilt kanserinin ortaya çıkmasında ve cildin erken yaşlanmasına önemli rol oynar. ROS'u ortadan kaldıran veya hücrelerin antioksidan kapasitesini artıran bileşikler, cildin dengesini korumaya yardımcı olur.
Dışarıdan görünen bir organ olması nedeniyle cilt sağlığı, tıbbi açıdan olduğu kadar estetik açıdan da önemlidir. Cildin yaşlanmasına neden olan iki faktör vardır: doğal yaşlanma ve güneşten gelen ultraviyole (UV) ışınlarına maruz kalma (foto yaşlanma). Yaşlanma sırasında cilt bariyerinin yapısal ve fonksiyonel bütünlüğü değişir veya bozulur. Doğal yaşlanmada, cilt ince ve kurudur ve çok sayıda ince kırışıklıklara sahiptir. Foto yaşlanmada, cilt elastikiyeti azalmıştır, düzensiz renklenme (pigmentasyon), kaba ve derin kırışıklıklar ve telenjiektazi (ciltte ince çizgiler şeklinde kan damarlarının görünür olması) söz konusudur. Cilt kösele gibidir ve sarkık bir görünüme sahiptir. Doğal yaşlanmada veya foto yaşlanmada ciltteki kollajen ve elastinde sürekli olarak azalma gözlenir.
Son yıllarda niasinamid ve benzeri bileşiklerin kollajen ve keratin üretimini artırdığı, antioksidan ve antienflamatuar (iltihap önleyici) etki gösterdiği, bu nedenle cilt sağlığı için önemli olduğu ortaya konulmuştur. Niasinamid ve analogları uzun bir süredir akne vulgaris, atopik dermatit, sebum artışı, sedef hastalığı ve rozasea (Gül Hastalığı) gibi durumların tedavisinde kullanılmaktadır. Son yıllarda ise cilt yaşlanmasını önlemek, pigmentasyonu kontrol altına almak ve cilt tonunu açmak için kozmetik alanında niasinamid kullanımının önem kazandığı görülmektedir.
Niasinamid;